In het kader van het traject ‘Schoner dan Fossiel’ is warmteproducent Bio-energie de Vallei, aan de Dwarsweg 10 te Ede in 2023 intensief bezig geweest met het realiseren van een gecombineerde Duurzame Energie Installatie (DEI1 en DEI1+) waarin al onze beste technieken zijn opgesteld. Zo is de DEI1+, in de lente van 2023, volledig in gebruik genomen met als resultaat een ketelinstallatie (nummer 7/cpc) met de nieuwste combinaties van warmte-terugwinning, rookgasttemperatuurterugwinning als ook rookgasreinigingstechnieken. Dit levert een zeer hoog energierendement op met bijzonder lage emissies.
Na de oplevering van de DEI1+ (ketel 7) aan de Dwarsweg is Bio-energie de Vallei, in de lente van 2023, direct gestart met het reviseren en omvormen van de DEI1 (ketel 2) naar een hybride installatie in de gelijkenis van de DEI 1+. Ketel 2 is naar verwachting in week 40 van 2024 gereed om de productie weer te doen starten. Doordat de aankomende jaren ook de overige installaties, gelegen aan de Geerweg11 en Knuttelweg 10, worden uitgebreid en omgebouwd naar hybride installaties zal de warmteproductie nog schoner en duurzamer
worden. Door de realisatie van een nieuwe houtgestookte ketelinstallatie en het reviseren van de oudere, zijn er momenteel weer zes houtgestookte ketelinstallaties opgesteld. De ketel-installaties hebben een vermogen variërend van 3,7 tot 6,2 MWth en vormen nu nog de primaire bron voor het opwekken van de warmte. Om te borgen dat te allen tijde kan worden voldaan aan de warmtevraag, is voorzien in twee back-up aardgasgestookte cv-ketels, een derde ketel in aanbouw met een vierde cv-ketel in voorbereiding. Doordat de aankomende jaren ook de overige installaties, gelegen aan de Geerweg 11 en Knuttelweg 10, worden uitgebreid en omgebouwd naar hybride installaties zal de warmteproductie nog schoner en duurzamer worden. Dit is onderstaand aangegeven als: ‘Nieuw na bovenwettelijke maatregelen’. Hierdoor wordt na de aanpassingen aanzienlijk minder NOx (stikstof), SO2 en totaal stof per opgewekte GigaJoule warmte geëmitteerd. Doordat de nieuwe installaties ook worden voorzien van een rookgascondensor, een warmtewisselaar die rookgas met water afkoelt om zo de verdampingswarmte nuttig te gebruiken, is Bio-energie de Vallei tevens in staat om de NH3 (ammoniak) uit de rookgassen te onttrekken.
Wat staat waar in 2023 en doorkijk naar 2024
In 2023 leverden de Duurzame Energie Installaties, door de inzet van biogrondstoffen, aan 24.800 weq warmte, stoom en elektriciteit. Door deze levering werd ruim 13,7 miljoen m3 aan fossiele brandstof, zijnde aardgas, bespaard. Voor de opwekking van de warmte worden biogrondstoffen, en als back-up worden aardgasgestookte cv ketels, gebruikt. Er zijn op elk van de drie duurzame warmte installaties twee houtgestookte ketels aanwezig, dat ziet er als volgt uit:
Met de huidige planning (peildatum mei 2024) zijn de werkzaamheden ‘Schoner dan Fossiel’ voor DEI1 (Dwarsweg) afgerond in week 40 van 2024, de werkzaamheden voor ketel 5 en 6 aan de Knuttelweg van Bio Energie Ede Noord BV starten in december 2024 en lopen het gehele jaar 2025 door. De werkzaamheden aan de Geerweg voor Bio Energie Ede BV voor ketel 3 en 4 zullen in 2026 starten en doorlopen tot en met 2027. Het gebouw aan de Geerweg zal moeten worden aangepast om alle geplande nieuwe functies te
kunnen huisvesten.
Emissies Duurzame Energie Installaties
In 2023 zijn wederom emissiemetingen uitgevoerd aan de ketels van Bio-Energie de Vallei, Bio-Energie Ede en Bio-Energie Noord, waarbij alle resultaten van de metingen onder de emissiegrenswaarde uit het Activiteitenbesluit werden gerealiseerd. De metingen
vormen een representatieve momentopname en worden uitgevoerd door onafhankelijke en geaccrediteerde meetbureaus. De gewogen gemiddelde resultaten van de metingen zijn per locatie onderstaand weergegeven. In opdracht van de Omgevingsdienst de Vallei zijn door de Omgevingsdienst Regio Arnhem in het najaar van 2023 controle emissiemetingen
uitgevoerd deze resultaten zijn hieronder separaat meegenomen in de hieronder weergeven meetresultaten. Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht geworden. Het kader voor de voorschriften voor de bestaande installaties voor de emissies wijzigt niet. Er zijn geen verzwaringen ten opzichte van het verslagjaar 2023 voorzien.
Conclusie:
Voor de toets of er wordt voldaan aan de emissie-eisen worden de ‘gemeten waarden’ van alle afzonderlijke uitgevoerde metingen per ketel, naast de eis (de emissiegrenswaarde) gelegd. Met trots kunnen we zeggen dat onze Duurzame Energie Installaties de emissiegrenswaarden niet overschrijden. De installaties voldoen aan de normen van het Activiteitenbesluit (artikel 3.10 Activiteitenbesluit Milieubeheer).
En dat niet alleen, ook voldoen we ruimschoots aan de emissie-eisen met onze twee nieuwe installaties van Bio-Energie de Vallei aan de Dwarsweg. De twee nieuwe installaties, ketel 2 en ketel 7, laten zien dat door rookgastemperatuur-terugwinning te combineren
met de inzet van een reeks aan emissie-reinigende technieken een enorme reductie in NOx gerealiseerd kan worden. De doelstelling om 10 mg/Nm3 NOx te hanteren als emissie-eis bij ketel 7, met de terugwinning van warmte zijn dan ook ruimschoots behaald. Ook de
resultaten van ketel 2, momenteel nog in testbedrijf, laten een veelbelovend beeld zien.
Bronnen:
Emissie-eisen in Nederland voor hout gestookte installaties per 1-1-2015 (Activiteitenbesluit)
Emissie-eisen in België voor hout gestookte installaties per 19 december 2017 (Vlarem II -21-12-2017 )
Emissie-eisen Duitsland voor hout gestookte installaties per 13 juni 2019 (44. BlmScV)
Emissie-eisen Engeland voor hout gestookte installaties per 2015 (MCPD)
Het programma: Schoner dan fossiel
In 2022 is een begin gemaakt met het vervangen van de eerste ketelinstallatie aan de Dwarsweg te Ede. Onze houtgestookte ketelinstallaties presteren prima, maar we willen het nóg beter doen. Dit gegeven, samen met onze ervaringskennis, zorgt ervoor dat de ketel uit 2013 vervangen wordt door een installatie waarin al onze beste technieken worden gecombineerd.
De uitdaging is om een verbetering te kunnen realiseren door meer warmte terug te winnen en de warmte uit de rookgassen opnieuw te kunnen gebruiken. Dat, gecombineerd met de wens om heel veel lagere emissies voor NOx te willen realiseren, heeft geleid tot het samenbrengen van deze twee doelen door rookgastemperatuur terugwinning te combineren met de inzet en prestaties van emissiereinigende technieken. De doelstelling in het programma is om 10 mg/Nm3 NOx te hanteren als emissie-eis, met de terugwinning van warmte. Waarom heet het programma schoner dan fossiel? Een cv-ketel in een woning heeft een emissiegrenswaarde van 70 mg/Nm3, de nieuwste installaties hebben een emissieprestatie van 10 mg/Nm3, een factor 6 lager.
Dan is het resultaat: Schoner dan fossiel! Voor elke van de zes ketelinstallaties in Ede, is voor andere emissiereinigende technieken gekozen. Hierdoor is veel kennis verkregen over de beste combinaties om tot de meest efficiënte én schone ketelinstallatie te komen. Vergelijk het met een auto van een paar jaar oud. Er is niets mis met deze auto, maar vergeleken met de technieken in de nieuwe auto’s van vandaag, is er een wereld van verschil! En dan wil je toch een nieuwe. In 2022 is de eerste nieuwe ketelinstallatie afgemaakt, in werking gesteld en opgeleverd.
Hybride Installaties
Nadat de nieuwe houtgestookte ketelinstallatie aan de Dwarsweg is geplaatst, vervolgen we de komende jaren op die locatie en de locaties Bio-energie Ede en Bio-energie Ede Noord ons traject naar ‘Schoner dan Fossiel’. De volgende stap is een hybride installatie met een zeer hoog rendement en een bijzonder lage emissie. Dit gebeurt door de toevoeging van de slimme combinatie van zonnepanelen en warmtepompen aan de installaties. Zo kunnen de installaties straks 30% meer energie opwekken met dezelfde hoeveelheid briobrandstof.
Met het aansluiten van meer woningen, instellingen en bedrijven op het slim groen warmtenet neemt de emissie van verontreinigde stoffen naar de lucht af. De lucht in de Ede wordt daarmee schoner. Om de emissie nog verder te verminderen heeft Warmtebedrijf Ede, zonder dat daar op dit moment een wettelijke of contractuele verplichting toe bestaat, besloten om aanvullende maatregelen te treffen bij de Duurzame Energie Installaties in Ede. Deze maatregelen zullen leiden tot een emissiereductie van ten minste 25%, voor zowel NO als voor totaal stof, ten opzichte van de emissies van deze stoffen, zoals deze zijn gemeten in 2021 door SGS Nederland BV.
Bekijk de informatie-flyers en de 2D animatie: https://bio-energiedevallei.nl/hybride-installaties/
Immissies:
Naast wat er uit de schoorsteen komt (emissie), is ook onderzocht wat er zich daarvan ter hoogte van de naastgelegen woningen in de lucht bevindt (immissie). De Duurzame Energie Installaties zijn niet de enige bronnen die een bijdrage hebben op de ’totale immissie’ bij deze naastgelegen woningen. Denk bij andere bronnen aan immissies van de industrie, verkeer, (pluim-)vee en huishoudens (met gasketels/houtkachels etc).
Om na te gaan in welke mate onze duurzame energie installaties bijdragen aan de luchtkwaliteit in hun directe omgeving, zijn voor de twee installaties die zich bevinden nabij een woonwijk (Bio-Energie Ede aan de Geerweg en Bio-Energie Ede Noord aan de Knuttelweg) omgevings-luchtkwaliteitsonderzoeken uitgevoerd. Deze onderzoeken zijn uitgevoerd door onafhankelijk en geaccrediteerd meetbureau Peutz. Het onderzoek is uitgevoerd conform de Regeling “Beoordeling Lucht-kwaliteit 2007”. Het onderzoek richt zich op de direct omringende woningen in de omgeving rondom de installaties, omdat op grotere afstand de bijdrage van de installaties tot praktisch nul gereduceerd is.
In het onderzoek zijn de optredende concentraties stikstofdioxide (NOx), fijnstof (PM10/PM2,5) en zwaveldioxide (SO2) beschouwd. De immissies van deze componenten zijn bepaald aan de hand van de door SGS Nederland uitgevoerde emissiemetingen. Vervolgens is onderzoek naar de verspreiding van de genoemde componenten uitgevoerd met gevalideerde rekenprogramma’s. Voor de bepaling van de achtergrondconcentratie en emissiefactoren heeft Peutz volgens het meetprotocol gebruik gemaakt van “Generieke invoergegevens voor luchtkwaliteit”. Deze gegevens zijn verzameld en verstrekt door de Ministerie Infrastructuur en Waterstaat.
Conclusie immissies
Het onderzoek laat zien dat de jaargemiddelden van de diverse gemeten componenten ver onder de grenswaarden liggen. En dat de bijdrage van de Edese Duurzame Energie Installaties op het totale gemiddelde van meest nabij gelegen woningen (heel) erg klein is. Voor verderop gelegen woningen (en dus voor alle overige Edese woningen) geldt dat de bijdrage van de Duurzame Energie Installaties, op het totaal van reeds in de omgevingslucht aanwezige componenten, niet meer aanwezig is. De luchtkwaliteit van de omgeving nabij de installaties wordt, gemiddeld genomen, voornamelijk bepaald door de andere factoren in de omgeving, zoals industrie, verkeer, (pluim-)vee en huishoudens die nog gebruik maken van gasketels/houtketels etc.